Sudan adım adım savaşa doğru! Havalimanında uçaklar maksat alındı, yolcular mahsur

Sudan‘da ordu ile Süratli Dayanak Kuvvetleri (HDK) ortasında son birkaç aydır yaşanan “söz savaşı” yerini sıcak çatışmaya bıraktı. Başşehir Hartum‘un Erkevit, Spor Kenti, Genelkurmay Başkanlığı ve Egemenlik Kurulu Lideri ve Ordu Kumandanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan’ın ikametgahının bulunduğu bölgelerde silah sesleri yükseldi.

ÇATIŞMA SABAH SAATLERİNDE BAŞLADI

Başkentin çeşitli bölgelerinde lokal saatle 09.30 üzere başlayan ağır makineli silah seslerinin akabinde ağır duman yükseldiği görüldü. Hartum Milletlerarası Havalimanı’nın etrafında de ağır hareketlilik mevcut ve çatışma sesleri işitildi. Umdurman, Bahri ve kuzeydeki Meravi kentlerinde de çatışma sesleri duyuldu. Havalimanında hava trafiği durdurulurken başşehri başka kentlere bağlayan köprülerin tamamı ulaşıma kapatıldı. Görgü şahitleri, Süratli Dayanak Kuvvetlerinden bir kümenin devlet televizyonunun etrafını kuşattığını bildirdi. Ordu, yaptığı son açıklamada HDK’nin Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve ordu karargahını ele geçirdiği argümanlarını yalanladı.

BAŞKENTTE HAVALİMANI AMAÇ ALINDI

Başkent Hartum’daki başkanlık sarayı, ordu karargahı ve havalimanı civarında silah sesleri duyulurken, dumanlar yükseliyor. Hartum Memleketler arası Havalimanının apronunda bulunan kimi uçakların çatışmalar sırasında hasar gördüğü belirtildi. Sudan ordusundan yapılan açıklamada, RSF güçlerinin Suudi Arabistan Havayollarına (Saudia) ilişkin bir uçağı amaç aldığı aktarıldı.

UÇAKLARDAN DUMAN YÜKSELDİ

Havayolu şirketinden yapılan açıklamada ise Airbus uçaklarından birinin Riyad’a planlanan uçuşundan evvel Hartum Havalimanı’nda “kaza” geçirdiği belirtildi. Olaya yönelik ayrıntı verilmezken, Sudan uçuşlarının bir sonraki duyuruya kadar durdurulduğu aktarıldı. Toplumsal medyada paylaşılan imgelerde de aprondaki 2 uçaktan duman yükseldiği görüldü. Öteki bir görüntüde ise havalimanındaki yolcuların yere yattığı, içeride mahsur kaldığı kameraya yansıdı.

ABD’DEN “ÇATIŞMAYI DURDURUN” ÇAĞRISI

Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Twitter’dan yaptığı paylaşımda Sudan’da ordu ile paramiliter Süratli Takviye Kuvvetleri (HDK) ortasında tırmanan çatışmalardan derin telaş duyduklarını kaydetti. Bu kapsamda Hartum’daki büyükelçilik grubuyla temas halinde olduklarını aktaran Blinken, “Tüm aktörleri ivedilikle şiddeti durdurmaya çağırıyoruz.” tabirini kullandı. Blinken, ayrıyeten tarafları tansiyonu daha fazla tırmandırmaktan kaçınmaya ve mevcut problemleri çözmek için müzakereleri sürdürmeye çağırdıklarını belirtti.

“ENDİŞE DUYUYORUZ”

Sudan’daki gelişmelerle ilgili Türkiye’den de açıklama geldi. Dışişleri Bakanlığı, Sudan’da ordu ile paramiliter Süratli Dayanak Kuvvetleri (HDK) ortasında sabah başlayan çatışmalardan telaş duyulduğunu bildirdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, ” Sudan’da bugün yaşanan silahlı çatışmalardan telaş duyuyoruz.” tabirleri kullanıldı. Sudan’daki tüm kesitlerin, geçiş sürecinin kazanımlarına bağlı kalmaya, sükunet ve diyaloga davet edilen açıklamada, Sudan’ın meselelerine lakin ulusal uzlaşı yoluyla kalıcı tahlil bulunabileceği vurgulandı. Açıklamada, ” Türkiye, bugüne kadar olduğu üzere, bundan sonra da dost ve kardeş Sudan devleti ile halkının yanında yer almaya devam edecektir.” sözleri kullanıldı.

ORDU, HDK’YI İSYANCI GÜÇ İLAN ETTİ

Sudan ordusu, sabah saatlerinden bu yana çatışma yaşanan Süratli Dayanak Kuvvetlerinin devlet ve ulusal güvenlik için tehdit oluşturan “isyancı güce” dönüştüğünü bildirdi. Ordudan yapılan yazılı açıklamada, “HDK, Spor kenti etrafında ve öteki noktalarda güçlerimize yönelik taarruz teşebbüsünde bulunmuş ve HDK’nin ihanet hareketine silahlı kuvvetlerimiz karşılık veriyor. HDK, devlet ve ulusal güvenlik için isyancı güce dönüştü. Şu anda silahlı kuvvetler ile isyancı Süratli Dayanak Güçleri ortasında stratejik noktalarda çatışmalar yaşanıyor. HDK, isyankar davranışlarını örtbas etmek için onlara saldırdığına dair palavralar yayıyor.”

“SALDIRIYI BİZ BAŞLATMADIK”

Sudan ordusu ayrıyeten, “isyancı” olarak ilan ettiği RSF’ye karşı ülke genelinde operasyonların sürdüğünü, RSF’ye ilişkin 80’e yakın askeri aracın imha edildiğini aktardı. Ordu, RSF’nin Hartum’daki ana karargahının da vurulduğunu kaydetti. Ordu Sözcüsü Nabil Abdullah ise yaptığı açıklamada, “Saldırıyı biz başlatmadık. Birliklerimiz isyancı güçler tarafından taarruza uğradı. Her türlü sorumsuz teşebbüse karşı koyacağız. İsyancı liderliğin şahsî hırsları nedeniyle ülkemizin bu evreye gelmesinden hüzün duyuyoruz. Ülkemiz için disiplin içindeki bir askeri liderliğin altında, yalnızca bir ordu dışında öteki bir gelecek görmüyoruz. İsyancı güç şahsî hırsından vazgeçmiş olsaydı bu etaba gelemezdik” sözlerini kullandı.

HDK: VATANDAŞLARI YANIMIZDA DURMAYA ÇAĞIRIYORUZ

HDK’den yapılan açıklamada ise “Güçlerimize eş vakitli düzenlenen taarruzların isminden kendimizi müdafaa ediyoruz. Kazanımları korumak için vatandaşları yanımızda durmaya çağırıyoruz.” tabiri kullanıldı. Öte yandan Süratli Takviye Kuvvetleri, Meravi Havaalanı ve Askeri Hava Üssü ile Hartum Milletlerarası Havalimanı’nın denetimini ele geçirdiğini öne sürdü.

TÜRK BÜYÜKELÇİĞİLİNDEN “EVDE KALIN” UYARISI

Türkiye’nin Hartum Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada, durum sakinleşene kadar vatandaşlardan meskenlerinde kalmaları ve gerekmedikçe seyahat etmemeleri istendi. Açıklamada, “Başkent Hartum’un çeşitli bölgelerinde ordu ile Süratli Takviye Güçleri ortasında çatışmalar çıktığı anlaşılmaktadır. Durum olağana dönünceye kadar vatandaşlarımızın sokağa çıkmayıp konutlarında kalmaları ve mecburilik haricinde ülke içinde seyahatten kaçınmaları tavsiye olunur.” uyarısı yapıldı.

NE OLMUŞTU?

Sudan’da tansiyonun tırmanması, ordu ile HDK ortasında “askeri güvenlik reformu” konusunda yaşanan bir dizi uyuşmazlığın akabinde geldi. HDK’nin büsbütün orduya entegrasyonuyla tek ve ulusal bir ordu kurulması ve ordunun da ticari ve siyasi faaliyetleri bırakıp kışlaya çekilmesi üzere unsurları kapsayan güvenlik ıslahatı, 2021’den bu yana süren idare krizi ve asker-sivil uyuşmazlığını çözmek için 5 Aralık 2022’de imzalanan çerçeve mutabakatın en kıymetli unsurları ortasında yer alıyor. Sudan Ordu Kumandanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, HDK’nin mevcut yapısının değiştirilerek orduya katılması konusunda ısrarla açıklamalar yaparken HDK Kumandanı Orgeneral Muhammed Hamdan Dagalu da entegrasyona karşı çıkmadıklarını fakat bunun büsbütün sivil bir idarenin çatısı altında gerçekleşmesini istediklerini tabir ediyor.

İSYANCILARA KARŞI SAVAŞMALARI İÇİN OLUŞTURULMUŞTU