Sarsıntıda yıkılan Galeria Sitesi’ne ait eksper raporu hazırlandı: Kolonlar yanlış yerde

Diyarbakır‘da, 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarda yıkılan ve 89 kişinin hayatını kaybettiği siteye ait eksper raporu tamamlandı.
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığının, kentte yıkılan binalardaki kusurların tespitine ait başlattığı soruşturma, “Deprem Soruşturma Bürosu”nda vazifeli bir cumhuriyet başsavcı vekili ve üç savcı tarafından sürdürülüyor.
Soruşturma kapsamında uzman heyetince merkez Yenişehir ilçesi Mimar Sinan Caddesi’nde, altında Galeria İş Merkezi’nin bulunduğu siteyle ilgili hazırlanan 31 sayfalık rapor, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığına sunuldu.
Raporda, site ve altındaki iş merkezinin 1995 yılında yapıldığı, zelzeleden sonraki yerinde müşahede ve ölçümlere nazaran, üretim yılında geçerli sarsıntı direktörlüğü kapsamında eksikliğin bulunmadığı lakin 2018’deki zelzele direktörlüğüne nazaran eksikliklerin tespit edildiği belirtildi.
“Binanın imalatının birinci iki projeden farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir”
Yıkılan binanın projelerinin uzman heyetince incelendiği, bilgisayar ortamında sayısal tahlillerinin yapıldığı söz edilen raporda, şunlar kaydedildi:
“Bina ile ilgili 1995 tarihli betonarme proje, 1997 tarihli mimari proje ve taban katta olan iş yerine ilişkin krokiler bilgisayar ortamında sayısallaştırılarak, binanın birebir aks ve kolon yerleşimi yapılmıştır. Bu yerleşim sonucu binanın imalatının birinci iki projeden kimi farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Projelerde kare ve kalın kesitli dikdörtgen kolonlardan oluşan ve imal tekniğinde ‘nervürlü’ döşeme olarak isimlendirilen bir döşeme tipi olarak inşa edilmiştir. Bu döşeme olmasından ve kolonlar ortasında kirişlerin olmamasından ötürü bina çerçeve sistemini oluşturamayıp yıkılmıştır. Yıkımın, binaların B blok ve D bloğun bir kısmında olması, başka bloklarda göçme olmamasına, sonradan oluşturulan düzensizliklerin sebep olduğu tespit edilmiştir.”
Yapım yılındaki yönetmeliğe nazaran “deprem yükünün arttığı” tespiti
İncelenen mimari projelerde yer ve bodrum katlarda duvarların olduğu lakin izlenilen imaj ve krokiler sonucu binada sonradan değişiklikler yapıldığı kanaatine varıldığı söz edilen raporda, bunun da göçme sebeplerinden biri olarak sayıldığı bilgisine yer verildi.
Raporda, “Binanın projeleri ve krokileri ortasındaki farklılıkta bilhassa bodrum kata inen bir merdiven ve karşısındaki kolon yerinin değiştirildiği yahut tıraşlanarak deplase edildiği (yerinin değiştirildiği) görülmüştür. Binanın simetri olduğu ve deplase edilen kolon simetrisinde proje koordinatlarına uygun kolon olduğu lakin taban kattan spor salonuna inen kolonun bu koordinatta olmadığı için binanın yıkılmasına bir sebep olduğu kanaatine varılmıştır. Sonuç olarak yıkılan binanın imal yılı yönetmeliğindeki zelzele yükünden daha büyük bir zelzele yükü binaya gelmiştir.” tabirleri kullanıldı.
Raporun sonuç kısmında, şu değerlendirmede bulunuldu:
“Binaların altındaki kolonlardaki pozisyon değişikliği, mimari planda gösterilen duvarların kaldırılması, döşemelerde merdiven boşluğu açılması üzere yapıda meydana getirilen düzensizlikler, zelzele bölgelerinde hiç tercih edilmeyen bir yapı sisteminin projelendirilmesi ve uygulanmasının binanın yıkılmasına sebep olduğu kanaatine varılmıştır.”
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma belgesine eklenen uzman raporu eksik bulunarak, ek rapor düzenlenmesi talep edildi.