Samsun’un kartpostallık lale bahçeleri gelir kapısı olacak
Samsun‘un kartpostallık lale bahçeleri gelir kapısı olacak
Sağlam: “Osmanlı’da lalenin üretim yeri olarak Ladik seçilmişti, bu kültürü devam ettireceğiz”
SAMSUN – Samsun‘da kırsal gelir kaynaklarının çeşitlendirmesi ve doğal çiçek soğanlarının tabiattan müsaadesiz sökümünün önüne geçmek maksadıyla ekilen 150 bin adet lale soğanının çiçek açmasıyla ortaya kartpostallık imgeler çıktı. Vilayet Tarım ve Orman Müdür İbrahim Sağlam, “Bugün Ladik’te kalmamış olan lale kültürünü devam ettireceğiz. Kırsal yerlerde gelirin çeşitlenmesi gayesiyle çiçek soğan yetiştirilmesine karar verdik” dedi.
Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı tarafından desteklenen, Samsun Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğünce yürütülen “Kırsal Gelir Kaynaklarının Çeşitlendirilmesi Projesi” çerçevesinde 2022 yılının Kasım ayında Ladik ilçesinde 10 dekar alanda ekilen lale soğanları çiçek açtı. Ladik Bayan Teşebbüs Üretim ve İşletme Kooperatifi üyesi 16 bayan üretici ile birlikte yürütülmesi planlanan projede her çeşitten 15 bin adet olmak üzere 10 farklı renk ve çeşitte çiçek açan lale soğanlarının bölge halkına gelir kapısı olması hedefleniyor. Dış ve iç yer üzere birçok alanı süsleyen lale soğanı farklı alanlarda kullanılabiliyor.
“Osmanlı’da lalenin üretim yeri olarak Ladik seçilmişti, bu kültürü devam ettireceğiz”
Düzenlen programda çiçek açan lale soğanlarının zirve kırması yapıldı. Programda konuşan Samsun Vilayet Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, “Lale bu ülkede bir devre ismini vermiş, Türkiye için çok değerli bir bitkidir. Lalede, göl soğanında ve salepte doğandan söküldüğü vakit doğal kaynaklarımız bitiyor. Bu doğal kaynaklarımızı devam etmesi için bilhassa çiçek soğanlarının kesinlikle kültüre alınması gerektiğini düşündük. DOKAP’a bir proje sunduk. Kırsal yerlerde gelirin çeşitlenmesi emeliyle çiçek soğan yetiştirilmesine karar verdik. Bu hem lalede hem göl soğanında hem de salepte bu projeleri devam ettirmekteyiz. Osmanlı’da lalenin üretim yeri olarak Ladik seçilmişti. Bugün Ladik’te kalmamış olan lale kültürünü devam ettireceğiz. Ekmiş olduğumuz lalelerin zirve almasını yapacağız. Üretimin artırılmasını sağlayacağız. 10 çeşit lale ekimi yaptık. 150 bin tane yumru kullanılarak bu projemizi gerçekleştirdik. Buradan aldığımız laleleri ise Samsun Büyükşehir Belediyesine satılacak. Bugün baktığımızda iç yer, dış yer birebir vakitte kesme çiçek ve çiçek soğanı ile ilgili yapılan çalışma Samsun’da toplam 15 milyon adete yaklaşmıştır” dedi.
“Samsun’u çiçek soğanlarının üretim merkezi haline getirmek istiyoruz”
Projenin maksatlarından bahseden Müdür Sağlam, “Samsun’da ihracatı yapılan doğal çiçek soğanlarının tabiattan müsaadesiz ve sistemsiz sökümünün önüne geçmek, kültüre alarak üretimini sağlamak, bölge üreticisinin kırsal gelir kaynaklarını çeşitlendirmek, katma kıymet sağlamak, salep üretimi ile başladığımız proje kapsamında lale üretimini de yaygınlaştırarak ithalatının önüne geçmek, Samsun’u ihracatı yapılan çiçek soğanlarının üretim merkezi haline getirmektir” diye konuştu.
Ladik’te düzenlenen programa ayrıyeten DOKAP Lider Vekili Onur Demir ve Ladik Bayan Teşebbüs Üretim ve İşletme Kooperatifi üyeleri katıldı.
Lale hakkında bilgi
Samsun Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü lale hakkında şu bilgiler verildi:
Lale (Tulipa spp.) Liliaceae familyasına ilişkin olan ve yaklaşık 280 doğal tipi ve 4 bin civarında çeşidi bulunan soğanlı bir süs bitkisidir. Dünyada en fazla üretilen ve ticareti yapılan soğanlı çiçeklerin başında, lale bitkisi yer almaktadır. Lale ve lale kültürünün Anadolu’ya Türklerle birlikte geldiği bilinmektedir. Romalılar ve Bizanslılar devrinde tanınmayan lale Anadolu’da XII. yüzyıldan itibaren süs bitkisi olarak kullanılmaya başlanmıştır. Birinci lale ıslahı, Osmanlı imparatorluğu periyodunda XVI. yüzyılda başlamıştır. Osmanlı İmparatorluğu vaktinde lale bitkisi çok paha görmüş ve bir periyoda ismini vermiştir. Bahçelere, meskenlerin en hoş köşelerine, klasik el sanatlarımıza ve edebiyatımıza yerleşmiştir. Lalenin Türkiye’den Avrupa’ya ne vakit götürüldüğü kesin olarak bilinmemektedir. Avusturya-Macaristan imparatorunun Yasal Sultan Süleyman Han nezdindeki elçisi Ootgeer Giselijn van Busbeke’in İstanbul’dan Avrupa’ya götürdüğü bitkiler ortasında lale soğanlarının da bulunduğu kıymetlendirilmektedir. Birinci evvel Viyana ya oradan da Hollanda ya giden lale Hollanda’da çok sevilmiş ve baş tacı edilmiştir. Hollanda bugün dünyada soğanlı ve yumrulu süs bitkileri üretiminde alan bakımından birinci sırada yer almaktadır. Lale bitkisi daha çok soğan üretimi, kesme çiçek, saksılı süs bitkisi, park-bahçe ve peyzaj düzenlemelerinde tasarım bitkisi olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde ise son yıllarda park ve peyzaj alanlarında lalenin daha fazla kullanılır olması lale soğanı üretim ölçüsünün artmasını teşvik etmiştir. Bu durum süs bitkileri içerisinde lalenin daha tanınan bir süs bitkisi olarak öne çıkmasını sağlamıştır. Ülkemizde son yıllarda artan lale üretiminde Belediyelerin de tesiri büyüktür. Ülkemizde en çok lale üretimi Konya da, Ankara da ve İstanbul da yapılmaktadır”