Ömer Fethi Gürer: Ceviz Ağaçlarında Bu Yıl Eser Yok. Yalnız Tarla Bitkisinde Değil, Bahçe Bitkilerinde de Çok Büyük Problemler Var

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Ceviz ağaçlarında bu yıl eser yok. Yalnız tarla bitkisinde değil, bahçe bitkilerinde de çok büyük kasvetler var. Bunları ortadan kaldıracak olan ise tarımdan sorumlu olan Tarım ve Orman Bakanlığı’nın tedbir alması” dedi.

Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’nin yanıtlaması istemiyle TBMM’ye daha evvel verdiği yazılı soru önergesinde, her yıl ABD, Şili ve Orta Asya ülkelerine ortalama 150-200 milyon dolar karşılığında ceviz ve badem ithal edildiğine dikkat çekmiş ve Kirişci’ye şu soruları yöneltmişti.

“2022 yılında, ceviz ve badem ağaç sayısı ile eser varlığında hedeflenen boyuta erilmiş midir? İthalat halen devam etmekte midir? Ülkemizde ceviz ve badem üretimi, kaç üretici ve ne kadar alanda yapılmaktadır?”

Gürer’in soru önergesine karşılık veren Bakan Kirişçi, 2002 yılında 14 bin hektar alanda 120 bin ton, 2021 yılında ise 153 bin 520 hektar alanda 325 bin ton ceviz üretildiğini belirtti. Kirişci, cevabında şunları kaydetti:

“Çiftçi Kayıt Sistemi’nde, 2021 yılında 143 bin 817 ceviz üreticisi bulunmaktadır. Bakanlığımızca uygulanan siyasetler ve sağlanan fidan desteklemeleri ile 2002-2021 yılları ortasında alan olarak yüzde 997, üretim olarak yüzde 171 artış sağlanmıştır. TÜİK datalarına nazaran 2021 yılı prestiji ile meyve veren ağaç sayısı 13 milyon 899 bin 312 adet, meyve vermeyen yaşta ağaç sayısı 12 milyon 719 bin 106 adettir. Meyve vermeyen ağaçların üretime katılması ile ceviz eseri yeterliliği ve rekoltenin yükselmesi öngörülmektedir. Ceviz eseri yeterlilik derecesi yüzde 80,8’dir. Bakanlığımız tarafından sağlanan sertifikalı fidan kullanım takviyesi kapsamında, 2005 yılından itibaren 582 bin 389 dekar alanda tesis edilen ceviz bahçeleri için toplam 117 milyon 748 bin 470 TL ödeme yapılmıştır.

Ülkemiz badem üretimi, 2002 yılında 7 bin 800 hektar alanda 41 bin ton, 2021 yılında 57 bin 732 hektar alanda 178 bin ton olarak gerçekleşmiştir. Çiftçi Kayıt Sistemi’nde, 2021 yılında 31 bin 652 badem üreticisi bulunmaktadır. Bakanlığımızca uygulanan siyasetler ve sağlanan fidan desteklemeleri ile 2002-2021 yılları ortasında alan olarak yüzde 640, üretim olarak yüzde 334 artış sağlanmıştır. TÜİK bilgilerine nazaran, 2021 yılı prestiji ile meyve veren ağaç sayısı 12 milyon 471 bin 39, adet meyve vermeyen yaşta ağaç sayısı 6 milyon 772 bin 875 adettir. Meyve vermeyen ağaçların üretime katılması ile badem eseri yeterliliği ve rekoltenin yükselmesi öngörülmektedir. Badem eseri yeterlilik derecesi yüzde 81,9’dur. Bakanlığımız tarafından sağlanan sertifikalı fidan kullanım takviyesi kapsamında, 2005 yılından itibaren 301 bin 291 dekar alanda tesis edilen badem bahçeleri için toplam 45 milyon 980 bin 550 TL ödeme yapılmıştır. Dış ticarete ait bilgiler nizamlı olarak TÜİK tarafından kurumsal internet sayfasında kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır” açıklamasında bulundu.

“YALNIZ TARLA BİTKİSİNDE DEĞİL, BAHÇE BİTKİLERİNDE DE ÇOK BÜYÜK KAHIRLAR VAR”

Bakan Kirişci’nin cevabını kıymetlendiren Ömer Fethi Gürer ise şunları söyledi:

“Küresel ısınmayla ülkemizde ne yazık ki bahçecilik yapanlar büyük zahmet içine düşüyor. Narenciye bölgelerinde, bilhassa Çukurova’da bu yıl limonu don vurdu. O nedenle üretici mağdur oldu. Niğde’de ceviz ağaçları dahi dondan etkilendi. Üretici bu yıl eser alamayacak. Eserinden vazgeçti üretici. Kollar da kurudu ve büyük bir külfet yaşanıyor. Burada ceviz ağaçlarının dikildiği süreçte doğal olarak mevsimsel koşullar yetişmesine el veriyordu. Çiftçi, kâfi bakımı yapamadığı üzere tedbir de alamıyor. Halbuki yabancılar, ülkemizde tarım yaparken donun, dolunun, olumsuzun tedbirlerini alıyor. Bunlarla ilgili makinaları da kullanıyor. Onların kayıpları düşük oluyor. Olan bizim çiftçimize oluyor. Ceviz ağaçlarında bu yıl eser de yok. Cevizler, tıpkı Akdeniz’in limonu üzere güme gidecek. ya da bir yıl evvel Hatay bölgesindeki mandalinaların sıcaktan kavrulduğu üzere söküm durumunda kalınacak. Yalnız tarla bitkisinde değil, bahçe bitkilerinde de çok büyük problemler var. Bunları ortadan kaldıracak olan ise tarımdan sorumlu olan Tarım ve Orman Bakanlığı’nın tedbir alması. Meteoroloji bilgileri bir ay evvelce alınıyor. Bununla ilgili de tedbir alınsa bu yaşadığımız problemler yaşanmayacak. Mağdur olan üreticiye gelip de ‘Halin nedir’ diyen yok.”