Mardin’de kapı sesleri 58 yıldır onun yaptığı tokmaklardan çıkıyor

Mardin‘de kapı sesleri 58 yıldır onun yaptığı tokmaklardan çıkıyor

MARDİN – Mardin’de kapı sesleri 58 yıldır 71 yaşındaki Selahattin Babat’ın yaptığı tokmaklardan çıkıyor.

Mardin’in tarihi konutlarında yer alan antik kapı tokmakları, bölgenin eşsiz kültürel mirasının bir kesimi olarak öne çıkıyor. El işçiliğiyle ustalıkla şekillendirilen bu tokmaklar, sembollerle süslenmiş ve her biri kendine has bir karakter taşıyor. Kapının sol kanadında horoz figürlü, kalın bir tokmak yer alırken, sağ kanadında ise halka bir tokmak bulunuyor. Kapının çalındığında duyulan sesin kuvvetli olması durumunda, çalınan tokmağın kalın olan olduğunu, erkek konuk geldiğini belirtir. Gelen erkek konuğa, ailenin erkek bireyleri tarafından kapıyı açılır. İnce halka ses bayan konuğun geldiğini belirtir, kapı bayanlar tarafından açılır.

71 yaşındaki Selahattin Babat, 58 yıldır klâsik kapı tokmakları yapıyor. 58 yıldır bu klasik meslek ile uğraştığını belirten Babat, “Eski kapı tokmakları yanında eski menteşe ve çivi de yapıyorum. Kapı tokmaklarının biçimini birinci ben çıkardım. Mesleğimizin devam etmesi için devletten yanıma öğrenci vermesini istiyorum. Marangozun yaptığı kapıya, kapı tokmakları lazım olur bunun için bizden sonra bu mesleğin devam etmesi gerekir. Hepsi tarihe karışıyor. Mardin’de meskenlerin kapı tokmaklarının birçoklarını ben yaptım. Bizden sonraki kuşak mesleği öğrensin ki ilerde zorluk çekmesin” dedi.

Kapı tokmaklarının manasına değinen Babat, “Eskiden zil olmadığı için konutun kapısına iki çeşit tokmak yapılırdı. Bu tokmakların bir tanesi halka bir tanesi de horoz biçiminde olurdu. Gelen tok sesin erkek olduğunu, ince sesin de bayan olduğunu konut halkı anlar kapıyı ona nazaran açardı, ve bu gelenek günümüzde bile devam ediyor” diye konuştu.