Manisa’nın Yunan işgalinden kurtuluşunun izlerini sürdü, birinci şehitlere ulaştı

Manisa‘nın Yunan işgalinden kurtuluşunun izlerini sürdü, birinci şehitlere ulaştı

Manisalı lokal tarih araştırmacısı Erkan Akbalık, yıllar süren araştırma ve uğraşlarıyla Manisa‘nın 8 Eylül 1922’de Yunan işgalinden kurtuluşu sırasında şehit olan 4 askerin ismini yaşatmak için harekete geçti

Akbalık’ın yaptığı müracaat Şehzadeler Belediyesi tarafından kabul edilirken, şehitlerin isimleri Manisa‘daki sokak ve caddelerde yaşatılacak

MANİSA – Yaklaşık 3 buçuk yıl Yunan işgalinde kalan Manisa‘nın Türk Ordusu tarafından kurtarıldığı 8 Eylül 1922 günü öncü birlikten şehit edilen Mehmetçiklerin isimlerinin peşine düşen mahallî tarih araştırmacısı Erkan Akbalık yaptığı araştırmalarla unutulan kahramanların isimlerini gün yüzüne çıkardı. Yapılan çalışma ile 4 şehidin isminin yine Manisa‘nın cadde ve sokaklarında yaşatılacağı öğrenildi.

Yaklaşık 101 yıl evvel Yunan işgalinden kurtulan Manisa‘nın kurtuluşunda şehit olan 4 Mehmetçiğin ismi eski şehit makamlarının oldukları sokak ve caddelerde tekrar yaşatılacak. 1955 yılına kadar Manisa Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Hastanesi mevkiinde şehit oldukları yerlerde defnedilen 4 şehidin naaşının 1956 yılında yapılan Garnizon Şehitliğine taşınmasının akabinde isimleri ve anıları unutulmaya başlandı. Şehitlere vefa hissiyle yola çıkan lokal tarih araştırmacısı Erkan Akbalık kıymetli bulgulara ulaştı ve 2 yıllık bir çalışmanın sonucunda şehit isimlerinin Manisa’da tekrar yaşatılmasına öncülük etti. Şehzadeler Belediyesi Meclisi tarafından alınan karar sonrası Manisa’nın birinci şehitlerinin isimleri sokak ve cadde isimlerinin yanı sıra park ve bahçelerde de yaşatılacak. 4 şehitten birinin makamının ise bir vatandaş tarafından müdafaa altına alındığı ortaya çıktı.

“1955 yılına kadar merasimler şehit mezarlarında yapıldı”

Yaptığı araştırma hakkında bilgi veren Akbalık, “Manisa yaklaşık 700 yıldır Türk yurdudur. Bu 700 yıl içindeki en acı günlerini 1919 ila 1922 yılları ortasında Yunan işgali periyodunda yaşamıştır. Çeşitli mezalimlere, zulümlere maruz kalmış Manisa halkı 8 Eylül 1922 günü Türk Ordusunun kente girmesiyle kurtulmuştur. Bu kurtuluş esnasında kente girişte birinci öncü takımda yer alan askerlerimizden 4’ü kurulan hain pusuda şehit olmuştur. Bu şehit askerlerimiz 8 Eylül 1922’den sonra şehit oldukları yerlere defnedilmiş, Kadirşinas Manisa halkı tarafından başlarına bir abide dikilmiş ve bu abideden sonrada Manisa’daki bütün anma ve kutlama merasimleri evvel bu şehitliklerin ziyaret edilmesiyle başlamış akabinde başka merasimlere geçilmiştir. Bunları gazete haberlerinden anlıyoruz. Bu durum 1955 yılına kadar devam ediyor. 1956 yılında şuandaki Garnizon Şehitliği açılıyor. Şehitlik 1956 yılında açılıyor fakat 1955 yılında mevcut yerlerinden o şehitlerimizin naaşları taşınıyor ve naklediliyor hatta abide de buraya naklediliyor. Bundan sonra şehitliklerdeki merasimlerin hepsi burada yapılıyor ve o şehit makamları terk ediliyor. Mezarların olduğu alanlara vakitle binalar yapılıp kayboluyor, unutuluyor. Vefa sahibi Manisalılar bu şehitlerimizin isimlerinin yaşaması için vaktinde bulundukları sokaklara etraftaki sokaklara onların isimlerini veriyorlar. Yakın vakitte sokak isimleri yerine numara verilmesi ile bu şehitlerimizin isimler de kayboluyor, unutuluyor.” dedi.

Yaşanan gelişmeler üzerine vakit içinde şehitlerin unutulduğunu kaydeden Akbalık açıklamasını şöyle tamamladı: “Biz bununla ilgili bir çalışma yapmak istedik. Şehitlerimizin unutulmaması gerektiğini, Manisalıların bu şehitlerimize bir vefa borcu olduğunu anlatmaya çalıştık. Bunun üzerine geçen yıl temmuz ayında Manisa Valiliğine mevzuyu anlatan 10 sayfalık bir dilekçe verdik. Valiliğimizden gelen karşılıkla bahsin muhatabının belediye olduğunun belirtilmesi üzerine biz de bu dilekçemizi Şehzadeler Belediyemize sunduk. Ocak ayında Şehzadeler Belediyesinde ilgili komitenin toplantısına davet ettiler biz de bu durumu 50 slaytlık bir sunumla anlattık. Orada açılan görüşlere nazaran hepsi onaylandı, imzalandı, rapor belediye meclisine intikal etti. Belediye meclisinde alınan kararla da buradaki sokaklara şehitlerimizin isimlerinin tekrar verilmesini ve bu biçimde anılarının yaşatılmasını kabul ettiler. Artık artık tabelaların takılmasını bekliyoruz. Bundan sonra da şu an şehitlikte yer alan abidenin benzerinin o bölgede yer almasını ve üzerine bir kitabe yahut bir malzemeyle olayın gelişiminin anlatılmasını, oraya gelen insanların bunu okumasını ve sahip çıkmalarını istek ediyoruz. Bizim elimizden gelen buydu. Sağ olsun ilgililer, yetkililer, ilgisiz kalmadılar. Bunu kabul ettiler umarım daha da gelişmişini yapacaklardır. Bizden daha fazlasını yapacaklardır.”

“Makamı korunmuş”

Şehit mezarlarından birinin makamının korunduğunu başkalarının ise yapılan binaların altında kaldıklarını aktaran Akbalık, “O bölgedeki şehitlerimizin naaşlarının tamamı buraya nakledilmiş bunu da o vakit görgü şahidi olan büyüklerimizden dinlemiştik. Bir tanesi Nurlupınar Mahallesi 315 No’lu Sokaktaki şehidimizin makamını mahalleli korumuş. Bilhassa o bölgedeki konut sahibi kendi bahçesinde yer alan şehidin makamını korumuş, üstünü kapatmış, boya badanasını, paklığını yaparak korumuş ve makam olarak korunmuş. Başında orjinal mezar taşı da var, eski Türkçe ve yeni Türkçeyle mezar taşları mevcut. Orası makam olarak korunmaya devam ediyor. Atatürk’ün teşkil ettiği yeni Türk ordusu Anadolu’nun her yanından toplanan askerlerimizle bu zaferi elde ettiler. Manisa’ya gelen ve şehit olan askerlerimizden birisi Zülfikar Onbaşı, Zülfikar Onbaşı Aksaraylıdır. Beypazarlı şehit Onbaşı Hasan var. Bursa Yenişehirli Şehit Er İsmail var ve makamı hala Nurlupınar’da mevcut olan Yusufoğlu şehit İbrahim var. Tespit edebildiğimiz isimler bunlar. Bu öncü birliğinin periyodun kumandanı olan üsteğmeni Seyfettin Çalbatur’un anılarında bunlar mevcut. Seyfettin Çalbatur sonradan general oluyor onun da ismi Turgutlu istikametine giden caddeye verilmiştir yeniden kışlamızda da Seyfettin Çalbatur’un ismi yaşatılmaktadır.” biçiminde konuştu.

Naaşları askeri merasimle taşındı

Şehit naaşlarının Şehitliğe taşınmasına tanıklık eden isimlerden biri olan 75 yaşındaki mahalle sakini Mithat Tabak, “Çocukluğumuzda bu şehit mezarları meskenlerin bahçesindeydi. Şehitlerin anne ve babaları konuk geliyordu. Kazanlarla yemekler yapılıyor şehit aileleri konuk ediliyordu. Biz o vakit 7 yaşındaydık ve Gazi İlkokuluna gidiyorduk. O vakit bu şehitler buradaydı. O vakit benim sınıf arkadaşımın babası yüzbaşı tarafından herhalde genelkurmaya müracaat edildi ve yapılan şehitliğe askeri merasimle kaldırıldı. Yalnızca Zülfikar’ın ismi vardı yalnızca. 3’ü de tıpkı gün şehit olan isimler. Kurtuluş harbindeki şehitler bunlar. İsimlerinin yaşatılması çok güzel olur.” dedi.