Kıbrıs’ta Türk mallarının makûs kullanımı gündemde
Kıbrıs‘ta 1974 sonrasında Ada’nın güneyinde Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) denetiminde kalan Türk şahsi ve vakıf mallarının makus kullanımıyla ilgili gerçekler Rum basınına da yansırken yetkililer, birtakım inceleme ve denetleme sistemlerini harekete geçirme baskısı altında.
Rum basınında “Türk malları yağmalanıyor” başlığıyla yer alan kimi haberler ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) yetkililerinden elde edilen bilgilere nazaran, güneyde bulunan Türk taşınmazlarıyla ilgili istismar hadiseleri arttı.
GKRY İçişleri Bakanlığı bahsin ağır biçimde gündeme gelmesi üzerine, Kıbrıs Türk mallarının idaresine ait orta ve uzun vadeli birtakım önlemler alacağını duyurdu.
Bakanlık, öncelikli olarak Güney Kıbrıs’ta 1974 öncesi kalan Türklere ilişkin taşınmazlar ile vakıf mallarının aktüel kullanımıyla ilgili inceleme ve kontrol sistemlerinin devreye alınacağını belirterek artık aşikar olan Türk mallarının makûs idaresine müdahale edilmesi, ticari emellerle kullanılan Kıbrıs Türk mallarının kira mukavelelerinin incelenmesi için bir iç kontrol ünitesi kurulması, Kıbrıs Rum Ziraî Ödeme Örgütünün envanterindeki tarım topraklarının incelenmesi, kira kontratlarının yine gözden geçirilmesini yeni önlemler olarak açıkladı.
Baf Belediye Lideri tabir verdi
GKRY denetimindeki Baf Belediyesinin Lideri Fedonas Fedonos, mevzuyla ilgili daha evvel hazırlanan bir raporu soruşturan Rum Temsilciler Meclisi Kontrol Komitesi’ne verdiği sözde Güney Kıbrıs’taki siyasi partileri, burada bulunan Türk taşınmaz mallarının idaresini makus yönetim etmekle suçladı.
Fedonos eski bir siyasalın Türk taşınmazlarını oburlarının satın almasına yardım etmekten soruşturma geçirdiğini hatırlatarak, Baf’ın kent merkezindeki dükkanların yüzde 70’inin sahibinin Türkler olduğuna tabirinde yer verdi.
Rum bölümündeki Türk mallarının yağmalanması süreciyle ilgili polise de tabir verdiğini aktaran Fedonos, Kontrol Komitesi tarafından kendisinden talep edilen detaylı notları göndereceğini kaydetti.
Baf Belediye Lideri Fedonos, daha evvel de yaptığı bir açıklamada, Yeşilova (Mandria) bölgesindeki kıyı şeridinde bulunan Kıbrıs Türk taşınmazlarına ait milyon avroluk vurgun yapıldığını tez etmişti.
Rum bölümündeki Türk malları 3 farklı yolla ele geçiriliyor
Güney Kıbrıs’ta 1974 öncesine ilişkin Türk şahsi ve vakıf taşınmazlarını ele geçirmede 3 farklı yol kullanıldığı GKRY’de daha evvel soruşturmalar ve çeşitli davalarda ayrıntılarıyla kayda geçti.
Kamu faydasına istimlak yolu ile binlerce dönüm Türk yeri Rumlar tarafından alındı.
Hak sahiplerinin istekleri olmadan kamu kurum ve kuruluşları tarafından istimlak edilerek, havalimanı, yol ve park imali projeleri münasebet gösterilerek istimlak edilen toprakların bedelinin GKRY tarafından Türklere daha sonra ödeneceği sav ediliyor.
Güney Kıbrıs’ta düzmece evraklarla Rumlara yahut 3. ülke vatandaşlarına verilmiş çok sayıda Türklere ilişkin arazi, dükkan ve konut bulunuyor.
Yasa dışı biçimde işgal edilen dükkan ve topraklar ile GKRY’nin idari ve hukuksal olarak süreç yapmaması ise 3. metot olarak anılıyor.
Baf ve Larnaka’daki uygulamalar mercek altında
Güney Kıbrıs’taki taşınmaz Türk malları konusunda İçişleri Bakanlığına bağlı Kıbrıs Türk Malları Yönetimi yetkili sayılıyor. GKRY’de çeşitli periyotlarda soruşturma ve yargılamalara mevzu olan Türk mallarının yağmalanması meselesine raporlara nazaran daha çok Baf ve Larnaka kentlerinde rastlanıyor.
GKRY Sayıştayı ve Temsilciler Meclisi Kontrol Komitesi geçen yıl Kıbrıs Türk Malları Yönetimi’nde çalışan 3 memurun tapu sahtekarlığıyla Baf kentinde Türk mallarını eş ve çocuklarının üzerine geçirdiğini tespit etti.
Araştırmalar sonucu memurların birinin eşi üzerinde 180 hektar Türklere ilişkin tarım toprağı tespit edildi.
Rum kısmında 18 milyar avroluk Türk taşınmazı bulunuyor
GKRY’de 2 yıl evvel yapılan bir araştırmada burada bulunan Türk şahsi ve vakıf mallarının kıymetinin 18 milyar avro kadar olduğunun kestirim edildiği açıklanmıştı.
Araştırma sonucu, Rum kısmındaki Türk mallarının 20 bin 621 kişi tarafından kullanıldığı belirtilerek, 2 yıl evvel bu malların hak sahiplerine ödenmeyen 9 milyon avro seviyesinde kirası bulunduğu öne sürülmüştü.
Aynı araştırmada Güney Kıbrıs’ta kalan Türk yerlerinin 61 bin hektar olduğu ve yeniden Kıbrıslı Türklere ilişkin 1652 tatil konutunun Rumlar tarafından kullanıldığı bilgisine yer verilmişti.
Rumlar tarafından burada kalan Türk mallarının yasa dışı işgali ve kullanımı kabul edilirken, yapılan soruşturma ve yargılamalarda bugüne kadar kesin bir sonuca ulaşılamamış olması KKTC makamları tarafından eleştiriliyor.