Kestirimleri tutan Naci Görür’den Marmara için ürküten ihtar: İki fay birden kırılırsa 7.5, 7.6’yı bulabilir

Bilim Akademisi Üyesi Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, ” Marmara‘da zelzele üretecek olan iki tane faal fay kolu var. Bunlardan biri Adalar kolu, yaklaşık 45 kilometre uzunluğunda. Bu büsbütün kırıldığı vakit 6’lar mertebesinde zelzele üretir. Bir oburu ise Kumburgaz fay koludur. Yeşilköy açıklarında Silivri açıklarına kadar uzanır. Bu da 65 kilometre uzunluğundadır. Kırıldığı vakit asgarî 7.2 üretir. İkisi birden kırılırsa 7.5, 7.6’yı bulabilir. Marmara‘nın batısında Tekirdağ fayı muhtemelen 1912 Şarköy sarsıntısında kırıldığı için orada büyük bir zelzelenin üretileceğini düşünmüyoruz. Münasebetiyle Marmara‘da sarsıntının 7.2 ile 7.6 ortasında değişeceğini düşünüyoruz” dedi.

Prof. Dr. Naci Görür, Kayseri ve Sivas’ta peş peşe yaşanan zelzeleler için ise “Kayseri, Sivas’ta zelzeleler olursa bizim için şaşırtan olmaz. O bölgelerde faylarda iki zelzele nedeniyle bir hareketlenme olabilir” sözlerini kullandı.

Bilim Akademisi Üyesi Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki sarsıntıların akabinde meydana gelen artçı sarsıntıları kıymetlendirdi. Prof. Dr. Naci Görür, Kayseri ve Sivas’ta peş peşe yaşanan zelzeleler sonrası o bölgedeki faylarda hareketlenme olabileceği konusunda ikazlar yaptı. Mümkün Marmara sarsıntısı için kıymetlendirme yapan Prof. Dr. Naci Görür, sadece zelzele için değil iklim değişikliği konusunda da tedbirler alınmasını talep etti.

“DENİZDE ÇOK SIK ZELZELELER OLUYOR”

Prof. Dr. Naci Görür, Marmara Denizi’nde sık sık meydana gelen 3 ve 4 büyüklüğündeki zelzelelere ait “Marmara Denizi’nde zelzele çok sık oluyor. Bilhassa Orta Marmara Çukurluğundan yani Silivri açıklarından itibaren batıya gerçek Tekirdağ’da o ortada denizde çok sık zelzeleler oluyor. Bu sarsıntılar çoğunlukla 3’lü ve 4’lü olur. Bu sarsıntıların kıymetli bir kısmı da tektonik zelzeleler değildir. Daha fazla denizin tabanından çıkan doğalgaz çıkışlarına bağlıdır. Münasebetiyle doğalgaz çıkışları ve o yöredeki hareketlilik bu türlü zelzeleler oluşturabilir. Bu 4.1 büyüklüğündeki sarsıntıya rastgele bir değer vermek gerçek değildir. Çok sık olabilir” dedi.

“AVRUPA YAKASI ZELZELE TARAFINDAN ASYA YAKASINA NAZARAN SORUNLUDUR”

Görür, Avrupa yakasının tabanının Anadolu yakasına nazaran daha zayıf olduğunu belirterek, “İstanbul’da ilçe bazında sağlamlıktan kelam ediyorsak, Avrupa yakasında olan yerler göreli olarak sarsıntıda daha zafiyeti olan yerler. Sebebi de Avrupa yakasındaki jeolojik formasyonlar ve özellikleri. Asya yakasındaki ilçeler Avrupa yakasındaki ilçelere nazaran jeolojik formasyonlar prestijiyle izafi olarak sarsıntıda daha uygun durumda olabilecek yerler. Avrupa yakası zelzele istikametinden Asya yakasına nazaran daha problemlidir zira oradaki jeolojik formasyonlar daha gençtir. Taban özellikleri bakımından daha zayıftır. Asya yakasının yeri jeolojik olarak oradaki formasyonlar prestijiyle daha sağlamdır” diye konuştu.

“İKİ FAY BİRDEN KIRILIRSA 7.5 VE 7.6’YI BULABİLİR”

Olası Marmara sarsıntısı için ikazlarda bulunan Prof. Dr. Naci Görür, “Marmara Denizi’nde beklenen zelzele 7.2 ile 7.6 ortasında değişecektir. Bütün senaryolar ve hazırlıklar 7.5 büyüklüğünde sarsıntı için yapılıyor. Marmara’da sarsıntı üretecek olan iki tane etkin fay kolu var. Bunlardan biri Adalar kolu, yaklaşık 45 kilometre uzunluğunda. Bu büsbütün kırıldığı vakit 6’lar mertebesinde zelzele üretir. Bir oburu ise Kumburgaz fay koludur. Yeşilköy açıklarında Silivri açıklarına kadar uzanır. Bu da 65 kilometre uzunluğundadır. Kırıldığı vakit en az 7.2 üretir. İkisi birden kırılırsa 7.5, 7.6’yı bulabilir. Marmara’nın batısında Tekirdağ fayı muhtemelen 1912 Şarköy zelzelesinde kırıldığı için orada büyük bir sarsıntının üretileceğini düşünmüyoruz. Münasebetiyle Marmara’da sarsıntının 7.2 ile 7.6 ortasında değişeceğini düşünüyoruz” formunda konuştu.

“KAYSERİ VE SİVAS’TA ZELZELELER OLURSA ŞAŞIRTAN OLMAZ”

Prof. Dr. Naci Görür, “Türkiye’de Doğu Anadolu bölgesinde iki tane büyük zelzele oldu. 7.8 ve 7.6 bunlar bayağı büyük sarsıntılar. Ülkemizin Anadolu levhası bu iki zelzele nedeniyle aşağı üst 7 buçuk metre güneye gerçek savruldu. Levhanın bu hareketine bağlı olarak o levhanın içerisindeki fay sistemleri en azından Doğu Anadolu bölgesindeki fay sistemleri, bu Anadolu levhasının ani hareketinden etkilenip bunların gerilim alanında değişiklikler meydana geldiği kimi faylarda gerilimin arttığı kimisinin azaldığını varsayabiliriz. Bu iki büyük zelzele nedeniyle bu bölgelerde fayların bir manada harekete geçtiğini ve vakit zaman sarsıntılar üreteceğini bunun da olağan olduğunu söyledik. Mesela Malatya, Sivas, Kayseri, Bingöl, Adana yöresinde ve hatta Kıbrıs’ta iki büyük zelzelenin sonucunda hareketlenmelerin olabileceğini olağan karşılanması gerektiğini söyledik. Kayseri, Sivas’ta zelzeleler olursa bizim için şaşırtan olmaz. O bölgelerde faylarda iki sarsıntı nedeniyle bir hareketlenme olabilir” diye konuştu.

“SADECE ZELZELE DEĞİL İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ DE VURACAK”

İklim Değişikliği konusunda da ikazlarda bulunan Prof. Dr. Naci Görür, “Sadece zelzele değil iklim değişikliği de bizi vuracak. Görüyorsunuz yağış düşüyor, fırtınalar çıkıyor, sel baskınları, kaya düşmeleri, heyelanlar oluyor. Dünya ısınıyor, deniz düzeyi yükseliyor. Dünya deniz düzeyinin ısınması bizim kıyılarımızı da deniz basacak demektir. Bunlar bugün yarın olmaz fakat bir devlet uzun vadeli de olsa bunları düşünüp tedbir alması gerekir. Münasebetiyle bir afet bakanlığını Türkiye hak ediyor, hakikat olan bu” dedi.