İBB Meclisi’nde kontrol raporu tartışıldı
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi’nde 2022 yılı kontrol raporu tartışıldı.
İBB Meclisi nisan ayı toplantısının birinci oturumu, Meclis 1. Başkanvekili Zeynel Abidin Okul başkanlığında Saraçhane’deki belediye binasında yapıldı.
Meclis’te, 2022 Yılı Kontrol Raporunu meclise sunmak için kelam alan Kontrol Komitesi Lideri Muhammet Kaynar, İBB’nin, 2022 yılında 58 milyar 941 milyon lira gelir elde ettiğini, 64 milyar 314 milyon lira sarfiyat yapığını söyledi.
İett‘nin 2022 yılında 6 milyar 710 milyon lira gelir elde ettiğini, 8 milyar 930 milyon lira sarfiyat yaptığını söz eden Kaynar, İSKİ’nin 2022 yılında 12 milyar 809 milyon lira gelir elde ettiğini, 17 milyar 446 milyon lira masraf yaptığını belirtti.
İSKİ ve İETT de dahil edildiğinde İBB’nin 2022 yılında toplam harcamasının 91 milyar lira olduğunu anlatan Kaynar, 2022 yılı bütçesinde merkezi yönetimden İBB’ye 50 milyar 750 milyon lira geldiğini tabir etti.
“3,5 yılda, 35 yılda yapılan borçtan daha fazla borç yapılmıştır”
İBB’nin borç ölçüsüyle ilgili Kaynar, şöyle konuştu:
“Ekrem Beyefendi misyona geldiğinde toplam borç 28 milyar lira iken, belediyenin Haziran 2019’da 28 milyar lira olan borcu 31 Aralık 2019 tarihinde 30 milyar 858 milyon liraya, 31 Aralık 2020 tarihinde 43 milyar 402 milyon liraya, 31 Aralık 2021 tarihinde 57 milyar 602 milyon liraya, 31 Aralık 2022 tarihi prestijiyle 82 milyar 75 milyon liraya yükselmiştir.
Büyükşehir Belediyesinin kurulduğu 1984 yılından 2019 yılı haziran ayına kadar 35 yılda belediyenin toplam borcu 28 milyar lira olarak birikmişken Ekrem İmamoğlu’nun lider seçildiği 2019 yılı Haziran ayından 2022 yılı sonuna kadar 3,5 yıllık devirde da 54 milyar lira daha ek borç yapılarak 82 milyar liraya çıkmıştır. Yani 3,5 yılda, 35 yılda yapılan borçtan daha fazla borç yapılmıştır. Borç, İBB’nin bir bahtı oldu ve aritmetik olarak artıyor. Muhtemelen 2023 sonunda 150 milyar liraya çıkacak üzere gözüküyor.”
İETT ve İSKİ’nin durumunun da vahim olduğunu belirten Kaynar, İETT’nin 2019 yılı sonu prestijiyle 725 milyon 942 bin lira olan borcunun, 2022 yılında 7 milyar 185 milyon liraya yükseltildiğini kaydetti.
İSKİ’nin, yeni idareye devredildiğinde hiç dış mali borcu bulunmadığına, yalnızca 350 milyon lira iç mali borcu olduğuna ve devasa yatırımlar yaptığına değinen Kaynar, İSKİ’nin yeni idarede 31 Aralık 2022 prestijiyle 13 milyar 757 milyon lira borçlu hale geldiğini vurguladı.
Kaynar, İBB’nin kanunda belirtilen limitleri aştığı için borçlanamaz hale geldiğine dikkati çekti.
“Şehit savcımız Mehmet Selim Kiraz’ın katillerine övgü dizen kişinin, maalesef İBB’de çalışıyor olduğunu gördük”
İBB’den çıkarılan emekçilerle ilgili de değerlendirmede bulunan Kaynar, 2019 mahallî seçimlerinde 1 emekçinin bile atılmayacağına dair namus kelamı verildiğini ancak 21 bin kişinin işten çıkarıldığını, yerine 53 binin üzerinden örgütlerden paylaşıma nazaran işe alınan olduğunu belirtti.
Kaynar, “Kimlerin büyükşehir belediyesine doldurulduğunu hepimiz biliyoruz. Dağdan getirilmiş bireyler gördük, faal olarak terör örgütlerinde faaliyet gösterdikleri resmi datalarla sabit olan insanların, büyükşehir belediyesinde işe alındıklarını gördük. En berbatı de 10 gün evvel çok acı bir tablo gerçekleşti. Şehit savcımız Mehmet Selim Kiraz’ın katillerine övgü dizen kişinin, maalesef İBB’de çalışıyor olduğunu gördük.” diye konuştu.
İBB’nin 30 şirketi bulunduğunu ve 2019 yılında bu şirketlerin idare konseyi üye sayısının 359 olduğunu, 2022’de ise 486’ya yükseldiğini anlatan Kaynar, “Bu şirketlerin idare heyetlerine atanma ve yönetimiyle ilgili yetki büsbütün büyükşehir belediye liderine aittir. Meclisin bu hususta rastgele bir inisiyatifi kelam konusu değildir.” dedi.
Bu şirketlerin tamamının ziyan ettiğini ve batma noktasına geldiğini söz eden Kaynar, her ay Meclis’e, şirketlerle ilgili sübvanse belgeleri geldiğine işaret etti.
“Belediyenin şirketi, belediyenin başka şirketinden kurul alıyor”
“İstanbul genelinde yapılacak çeşitli kültürel, sanatsal etkinlikler, tanıtım ve duyuru hizmetleri işi” ihalesine değinen Kaynar, ihalenin 217 milyon 907 bin 400 lira artı KDV bedelle ihale edildiğini, ihaleye tek firmanın katıldığını belirtti.
Kaynar, “180 milyon liraya yaptırdıkları işi alan firma, alt yükleniciye 135 milyon liraya yaptırmış. Böylelikle 45 milyon lira fazla ödeme yapılmış. Ayrıyeten bu ihale kapsamında, Kültür A.Ş’ye verilen 13 milyon 12 bin 500 lira artı KDV bedelli görüntü çekim ve sinema imal işleri, Kültür A.Ş. tarafından da Medya A.Ş’ye verilmiş. Medya A.Ş, 11 milyon 181 bin liraya yaptırmış. Buradaki gariplik şu. Belediyenin şirketi, belediyenin öteki şirketinden kurul alıyor. ” tabirlerini kullandı.
İBB taşınmazlarının yetkisiz ve ihalesiz formda satıldığının tespit edildiğini kaydeden Kaynar, “Belediyenin 536 adet dairesi, 2021 yılında belediye lideri tarafından yetkilendirilen kişi tarafından tapudan payı de devredilerek ihalesiz ve belediye meclisinin satış kararı olmaksızın satılmıştır.” dedi.
“Sütün dağıtılacağı yalnızca çanta için dahi 2 milyon 724 bin 460 lira artı KDV harcama yapılmış”
İBB’nin süt dağıtımı işinde toplumsal yardım maksadına ve verimlilik unsuruna uygun hareket edilmediğini, uygulanan dağıtım tekniği sebebiyle süt maliyeti dışında önemli ölçüde dağıtım maliyetinin oluştuğunu anlatan Kaynar, şunlara değindi:
“Reklam ve dağıtım masrafları için yapılan harcama ölçüsüyle daha fazla bireye süt yardımı yapılabileceği tespit edilmiştir. 13 Aralık 2022 tarihinde 1 milyon 200 bin adet baskılı poşet, çanta alımı işi yapılmış, 2 milyon 40 bin lira… Bir de 8 Nisan 2022 tarihli Halk Süt poşet, çanta alımı işi için de 684 bin 460 lira ihale yapılmış. Böylelikle sütün dağıtılacağı yalnızca çanta için dahi 2 milyon 724 bin 460 lira artı KDV harcama yapılmış.
İBB’nin 2022 yılı içerisinde heykel, tablo vesaire alımlarına 5 milyon 33 bin lira ödeme yapıldığını, “Fatih Sultan Mehmet Portre Madalyonu Satın Alınması” için de 1 milyon 241 bin lira artı KDV ödemesi gerçekleştirildiğini anlatan Kaynar, 16 milyon 812 bin liraya 35 bin kişilik yemek hizmeti alındığını belirtti.
“İBB’nin sahip olduğu şirketler başarılı bir performans çiziyor”
Denetim Raporu’na muhalefet şerhi düşen CHP’li Meclis Üyesi Cemal Sataloğlu, “İBB’nin sahip olduğu şirketler başarılı bir performans çiziyor. Geçmiş periyotlarda iştirakler, vergi, sigorta borcu olması nedeniyle yahut mali yapısının aykırı oranlar çıkması nedeniyle ihalelere giremiyorlardı. Yeni periyotta ihalelere giriyorlar. Şirketler yeni idare modeliyle muvaffakiyet listelerine giriyor ve her yıl bu muvaffakiyet artıyor. İstihdam imkanlı ile toplumsal ve ekonomik manada da kentin kalkınmasına değerli katkılar sunmaya devam ediyorlar. ” diye konuştu.
Döviz kurunun nereden nereye geldiğinin belirli olduğunu ancak nerelere gideceğinin belirsizliğini koruduğunu anlatan Sataloğlu, şunları kaydetti:
“Buna bağlı olarak fiyatların nereden, nerelere geldiği ortada. Hangi yönetim bu artıştan hiç etkilenmiyor. Bu fiyat artışlarının ona bir maliyeti yokmuş üzere bir algı oluşturularak yorumlar yapılıyor. Yaklaşık maliyet kavramı üzerinden alımı yapılan ihale bahisleri tenkit konusu yapılıyor. Fiyatları tutamayan sizsiniz. Enflasyonu tutamayan sizsiniz. Bunu tenkit konusu yapan da sizsiniz.”