Eşrefoğlu Süleyman Beyefendi Bedesteni tarihi kimliğine yine bürünüyor
Eşrefoğlu Süleyman Beyefendi Bedesteni tarihi kimliğine tekrar bürünüyor
KONYA Konya’nın Beyşehir ilçesinde bulunan Anadolu’da ayakta kalan en erken tarihli bedestenlerden birisi olduğu belirtilen Eşrefoğlu Süleyman Beyefendi Bedesteni, tarihi ve özgün kimliğine yine bürünüyor.
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Muşmal, Tarihi Eşrefoğlu Mescidi Külliyesi bünyesinde yer alan ve 13. yüzyılda inşa edilen Eşrefoğlu Bedesteni’nin Anadolu’da bir benzerinin bulunmadığını belirterek, “Bu istikametiyle de eşsiz bir bedesten. Natürel 16. yüzyılda tekrar bina edildiği için 13. yüzyıl özellikleri değişmiş, biraz Osmanlı Bedesteni kimliğine bürünmüş. Cumhuriyet periyodunda ise virane halde iken Vakıflar Genel Müdürlüğünün çalışmalarıyla 1970’li yıllarda tekrar yenilendiği görülüyor. Son vakitlerde ise Konya Büyükşehir Belediyesi, Eşrefoğlu Bedesteni’ni baştan aşağıya yenileyerek aslına, özgün haline, tarihi kimliğine uygun bir hale büründürdü. Bu nasıl oldu? Günümüzde de Beyşehir’e gelmiş tüccarlar burada küçük küçük dükkanlar halinde kullanılan bedestenin gözlerinde tezgahlarını açmaya ve esnaflar satış yapmaya başladı” tabirlerini kullandı.
“Eşrefoğlu Bedesteni asıl kimliğine, özgün kimliğine artık kavuşmuş bulunuyor”
Eşrefoğlu Bedesteni’nin gözlerinde bilhassa 19. yüzyılda bunun örneklerinin görüldüğünü anlatan Prof. Dr. Muşmal, o periyotta zanaatkarların burada zanaatlarını icra ettiğini hatırlatarak, “Şimdi de Konya Büyükşehir Belediyesinin teşviki ve çabasıyla bugün bedestenin gözlerinde bilhassa Beyşehirli yerli mahallî zanaatkarlar ve esnaflar mesai yapmaya başladı, başlayacak. Etrafında 32 farklı göz bulunan bedestenin esnaf ve zanaatkarlara kiralanmasıyla burada yöresel sanatları icra eden insanları görmeye başlıyoruz. Beyşehir’de üretilen kilimlerin, eldivenlerin, çorapların yaşlı nine ve teyzeler tarafından satıldığını görüyoruz. Burada ayrıyeten yerli beşerler da turistik eşyalarını satarak hünerlerini ortaya koymuş oluyorlar, geçimlerini temin etmiş oluyorlar. Buran hareketle, biz bunu çok rahatlıkla söyleyebiliriz ki; Eşrefoğlu Bedesteni asıl kimliğine, özgün kimliğine artık kavuşmuş bulunuyor” diye konuştu.
“Bedesten, tıpkı vakitte tarihi künklerin üretildiği de bir bedestendi”
Günümüzde tekrar geçmiş kimliğine bürünmeye başlayan bedestenin içerisinde Beyşehir yöresinin meşhur testilerinin de satıldığını vurgulayan Prof. Dr. Muşmal, “Özellikle Doğanbey yöresinde Davgana ismi verilen testiler üretilirdi. Hüyük’ten Beyşehir’e kadar uzanan alanda, kırmızı toprakların bulunduğu bölgelerde testiciliğe çok elverişli alanlar olduğu için bu bölgede de testi üretimi yapılır. Bu testiler Anadolu’nun pek çok bölgesine sevk edilirdi. Testi üretim merkezi de bir devir Beyşehir’de Eşrefoğlu Bedesteni olmuştur. Bedesten, birebir vakitte tarihi künklerin üretildiği de bir bedestendi. Yani o kiremit topraklardan yapılan künkler burada üretilirdi. O yüzden, Eşrefoğlu Külliyesi’nin içerisinde vakit zaman tarihi künklerle de karşılaşılıyor. Yapılan kanalizasyon kazılarında yahut ayrıca ögelerde hem de satış yapılan, sanatın sanatkarla buluşturulduğu, sanatın sanatseverlerle buluşturulduğu bir yer olmuş bulunuyor. Bu vesileyle burada hizmeti geçen başta Konya Büyükşehir Belediyesi ve Beyşehir Belediyesi ile Beyşehirli, Konyalı yetkililere teşekkür ediyoruz” tabirlerini kullandı.
Tarihi bedestende açtığı iş yerinde Anamas Dağı’ndan topladığı şifalı bitkilerin satışını yapan Hidayet Çiçek de, bedestenin Selçuklular periyodunda de ticaret merkezi olduğunu vurgulayarak, “Tüccarlar bu dükkanlarda ticaretini yapmış. Sebep olanlardan Allah razı olsun. Eski tarihi bize yaşattılar. Eşrefoğlu bölgesine gelmek, burada bir saat bile kalmak terapi üzere bir şeydir” dedi.