DİSK Genel Lideri Çerkezoğlu: Minimum fiyat yetersiz kaldı

DİSK Genel Lideri İstek Çerkezoğlu, minimum fiyatın yılın ikinci yarısından itibaren 11 bin 402 lira olarak açıklanmasına ait tenkitlerde bulundu. Çerkezoğlu, taban fiyatın emekçilerin geçim koşullarını karşılamadığını ve yoksulluk hududunun altında kaldığını belirtti. Ayrıyeten, kamu emekçileri ile özel kesim emekçileri ortasındaki fiyat farklarına da değindi.

“YOKSULLUK SONU 35 BİN TL’YE DAYANDI”

Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Lideri Dilek Çerkezoğlu, minimum fiyatın yılın ikinci yarısından itibaren 11 bin 402 lira olarak açıklanmasına ait, “Asgari fiyat belirlenirken çalışanın geçim koşulları göz önünde bulundurulmamıştır. Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi tarafından Mayıs 2023 devri için açıklanan yoksulluk hududu 35 bin TL’ye dayanmış durumdadır. Bir meskene iki minimum fiyat girse bile yoksulluk hududu aşılmamaktadır” değerlendirmesini yaptı.

Asgari Ücret Tespit Komitesi’nin bugün yapılan üçüncü toplantısının akabinde Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yılın ikinci yarısında uygulanacak taban fiyatın 11 bin 402 lira olacağını açıkladı. DİSK Genel Lideri İstek Çerkezoğlu, konfederasyonun idare şurası ismine yeni taban fiyata ait yazılı açıklama yaptı.

“ULUSLARARASI STANDARTLAR GÖZ ÖNÜNE ALINMAMIŞTIR”

Asgari fiyatın bir sefer daha personellerin sıkıntısına deva olamadığına ve artışın yetersiz kaldığına vurgu yapan Çerkezoğlu, şunları kaydetti:

“Asgari fiyat tespitinde, taban fiyatın ülkemizde en düşük fiyat olmadığı, ortalama fiyat haline geldiği gerçeği göz arkası edilmiştir. AB ülkelerinde yüzde 4 civarında olan taban fiyat kapsamı ülkemizde yüzde 50 civarındadır. Taban fiyat, milyonların problemidir. Taban fiyat tespitinde bu gerçek dikkate alınmamıştır. Taban fiyat belirlenirken emekçinin geçim kuralları da göz önünde bulundurulmamıştır. Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM) tarafından Mayıs 2023 devri için açıklanan yoksulluk sonu 35 bin TL’ye dayanmış durumdadır. Belirlenen taban fiyat yoksulluk sonunun yüzde 67,3 altındadır. Öbür bir sözle bir meskene iki taban fiyat girse bile yoksulluk sonu aşılmamaktadır. Taban fiyat belirlenirken bir sefer daha personelin yalnızca kendisinin değil, ailesiyle bir arada geçiminin sağlanması gerektiğini söyleyen memleketler arası standartlar göz önüne alınmamıştır.

“DEVLETTE VE ÖZEL DALDA FARKLI MİNİMUM FİYAT, EŞİTLİK PRENSİBİNE AYKIRIDIR”

Öte yandan, kamu emekçisi ile özel dal emekçileri ortasındaki uçurum devam etmektedir. Kamu personellerinin mevcut en düşük brüt fiyatı 21 bin 750 TL’dir. Çerçeve Sözleşme’de öngörülen 6 aylık enflasyon farkı hesaba katılmadan bile, temmuz ayındaki yüzde 15’lik artış ile kamu çalışanının en düşük çıplak brüt fiyatı 25 bin 12 lira 5 kuruş olacaktır. Böylelikle kamu çalışanlarının en düşük brüt fiyatı ile özel kesim için belirlenen brüt minimum fiyat ortasında 11 bin 598 TL’lik makas olacak. Bir kere daha söylemek isteriz ki devlette ve özel bölümde farklı minimum fiyat eşitlik unsuruna karşıttır. DİSK, taban fiyatla ilgili talepleri için çaba etmeye devam edecektir.”

“YÜKSEK ENFLASYON PERİYODUNDA MİNİMUM FİYAT YILDA 4 KERE BELİRLENMELİDİR”

Çerkezoğlu, minimum fiyatla ilgili taleplerini de şöyle sıraladı:

“- Yüksek enflasyon devrinde taban fiyat yılda 4 defa belirlenmelidir. Fiyatlar toplu kontratlarla belirlenmelidir. Personel sınıfının minimum fiyat cenderesinden kurtulması için sendikalaşma ve grev hakkı önündeki tüm pürüzler kaldırılmalıdır. İvedilikle atılması gereken adım ise teşmil yoluyla toplu iş mukavelelerinin kapsamının genişletilmesidir. Teşmil, maddelerimizde olan bir düzenlemedir ve emekçilerin iş kollarındaki toplu iş kontratlarından faydalanmalarını sağlamak hayli kolaydır. Çalışanların taban fiyat mahkûmiyetine son vermek istiyorsak teşmil derhal gündeme alınmalıdır.

Asgari fiyat tespit süreci demokratikleştirilmeli, öbür personel konfederasyonlarının iştiraki da sağlanmalı, patron ve hükümetin ortak kararıyla minimum fiyat ilan edilmesinin önüne geçilmeli, uyuşmazlık halinde grev hakkını da içeren bir toplu pazarlık süreci olarak işletilmelidir.

“EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI DA MİNİMUM FİYAT SEVİYESİNDE BELİRLENMELİDİR”

Asgari fiyatın tespitinde TÜİK’in inandırıcılıktan uzak enflasyon bilgileri değil, gerçek enflasyon ve ekonomik büyüme ile geçim kaideleri, çalışanın yalnızca kendisinin değil ailesiyle birlikte geçiminin sağlanması gerektiğini söyleyen milletlerarası standartlar göz önüne alınmalıdır. Her vakit söylediğimiz üzere taban fiyat belirlenirken bir konutta iki kişinin çalışması halinde o konuta yoksulluk hududunun üstünde gelir girmesi teminat altına alınmalıdır. Kamu emekçileri ve özel dal emekçileri ortasındaki fiyat farkları ortadan kaldırılmalıdır. En düşük emekli aylığı da minimum fiyat seviyesinde belirlenmelidir.”