Boğaziçi Üniversitesi ve Etrafının Sit Statüsüyle İlgili Karar Mahkemece İptal Edildi
Boğaziçi Üniversitesi ve etrafının ikinci ve üçüncü derece sit alanına dönüştürülmesiyle ilgili Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın aldığı karar, mahkeme tarafından iptal edildi. Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği’nin (BÜMED) açtığı dava sonucu çıkan karar ile bölgenin yapılaşmaya açılmasının önüne geçildi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2021 yılında, birinci derece doğal sit alanı olan Boğaziçi Üniversitesi yerleşkesi ve yakın etrafının bulunduğu 422 bin metrekarelik alanın müdafaa statüsünü düşürmüştü. Kararla, tamamı “kesin korunacak hassas alan” statüsündeki birinci derece doğal sit alanı, ‘nitelikli müdafaa alanı’ ve ‘sürdürülebilir muhafaza ve denetimli kullanım alanlarına’ çevrildi.
Karar, Boğaziçi Üniversitesi ve etrafının yapılaşmasının önünü açabileceği için eleştirilmiş ve kararın iptaline dair BÜMED, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın aldığı karara karşı İstanbul Yönetim Mahkemesi’ne dava açmıştı.
İstanbul Yönetim Mahkemesi’nce atanan uzman heyeti; alanda yer alan şehitlik için öncellikle envanter çalışması yapılması gerektiği, bölgenin ekolojik ve fizyografik yapısı itibariyle farklı SİT derecelerine tabi olamayacağı, Boğaziçi Kanunu’na tabi alanlarda yönetmelikle statü değişikliği yapılamayacağı tespitlerinde bulundu.
MAHKEME: BİLİMSEL DESTEK YOK, HUKUKA UYGUN DEĞİL
Kararla ilgili uzman raporlarını inceleyen mahkeme “davaya mevzu alanın ekolojik ve fizyografik yapısı itibariyle iki farklı sit derecelendirmesi ile birbirinden farklı tutulmasının bilimsel bir desteğinin olmadığını, ekolojik bütünlük olarak uygunluk bulunmadığını, yerleşke alanının tarihi kimliği dikkate alındığında, tarihi ve devir içinde yapılmış yapılarla alanın bütün olarak korunması gerektiği” ve “sit statü tanımlamasına ait alınan kararın hem yerleşke bütünlüğünü hem de Boğaziçi sisteminin doğal bütünlüğünü olumsuz etkileyeceği”ni belirterek, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın kararında hukuka uyğunluk bulunmadığına karar verdi.
BÜMED: EMSAL NİTELİĞİNDE KARAR
BÜMED’den yapılan açıklamada, Boğaziçi Üniversitesi’nin 1863 yılında kurulan Güney Yerleşkesi’nin barındırdığı canlı cinsleri, mimari yapıları ve tarihi dokusu bağlamında İstanbul ve Boğaziçi tarihi ve doğal ömrü açısından kıymet arz ettiği belirtilerek, “Mahkeme kararı tüm Boğaziçi ön görünüm bölgesi için Boğaziçi Kanunu ile getirilen müdafaa statüsünün, yönetmelik ile değiştirilemeyeceğini tespit ederek, tüm Boğaziçi ön görünüm bölgesinin birinci derece SİT alanı statüsü açısından emsal niteliğinde” denildi.